لیپتین، هورمونی است که توسط سلول های چربی در بدن تولید می شود. کلمه ی لیپتین (leptin ) از کلمه ی یونانی لپتوس (Leptos )، به معنای لاغر گرفته شده است. میزان لیپتین آزاد شده توسط سلول های چربی در واقع به مقدار چربی موجود در آنجا بستگی دارد. به طور اساسی، چربی بیشتر نتیجه ی آزاد سازی لیپتین بیشتر است. لیپتین در اصل، سوخت و ساز، اشتها و مصرف انرژی تان را کنترل می کند. سیستم لیپتینی که به طور مناسب کار می کند، موجب بهبود تناسب اندام مغز و هوشیاری ذهنی می شود که آن هم منجر به حافظه ی بهتر و افزایش روحیه می شود.
به عبارت ساده، هیپوتالاموس در مغز، لیپتین را کنترل می کند. هیپوتالاموس از یک سیستم پیچیده از گیرنده های لیپتین تشکیل شده است. وقتی که سطح لیپتین بالا می رود، لیپتین به گیرنده های لیپتین در هیپوتالاموس می چسبد و مغز پیامی می فرستد که میزان سوخت و ساز در نتیجه ی این پیام زیاد می شود.وقتی که سطح لیپتین افزایش می یابد، مغز فکر می کند که شما دیگر سوخت و ساز نمی کنید. در نتیجه، مغزتان پیامی می فرستد که شما گرسنه اید و سوخت و سازتان کاهش یافته است. گیرنده های لیپتین به طور عمده در غده ی هیپوتالاموس هستند، اما در سراسر بدن نیز وجود دارند.
منظور این است که شما برای لاغر شدن یا لاغر ماندن، فکر آسوده و روحیه ی خوب، به میزان خاصی لیپتین نیاز دارید. هر چه بدن تان کمبود کالری بیشتری داشته باشد، سطح لیپتین و میزان سوخت و ساز نیز کمتر می شود. منظور این است که سوخت و ساز تان کند می شود و کاهش چربی بدن بسیار سخت می شود.
از طرف دیگر، ممکن است لیپتین دشمن شما نیز باشد. اگر شما به طور مداوم بیش از حد و بالای سطح معمول بخورید، بدن تان می تواند در مقابل لیپتین مقاومت کند. یعنی، بدن تان نمی تواند تشخیص دهد که سطح چربی بدن تان بسیار بالاست و گیرنده های لیپتین بی حس می شوند. هر چه مقاومت بدن در مقابل لیپتین بیشتر باشد، تمایل بدن نیز به چاق ماندن بیشتر است.
به علاوه، توکسین ها و دیگر عوامل استرس زای بدن مان ممکن است به علت مقاومت لیپتین باشد. دلایل این عوامل ممکن است از رژیم غذایی به کمبود خواب تغییر کند.
مصرف میزان زیادی از کربوهیدرات ها باعث افزایش انسولین و در نتیجه افزایش تولید لیپتین می شود. از مصرف زیاد غذاهای شیرین، شربت ذرت با فروکتوز بالا، یا هر غذایی که میزان گلوکز بالایی دارد، بپرهیزید.
یک مطالعه ی اخیر دقیقا نشان داد که افرادی که استراحت خوبی در طول شب ندارند، نسبت به افرادی که خواب کافی دارند، سطح لیپتین شان 15 درصد پایین تر است، چون سطح لیپتین معمولا در طول چرخه ی خواب بالا می رود.
ورزش کردن با شدت بالا، ترشحات وسیعی از هورمون رشد انسان را تحریک می کند، که باعث افزایش مکانیزم های چربی سوز و تعدیل میزان لیپتین می شود. شکل بسیار خوبی از این نوع ورزش، HIIT (تمرین فواصلی با شدت بالا) است.
لیپتین احتمالا مهم ترین هورمونی است که شما تا حالا شنیده اید. اگر سطح لیپتین بدن تان کنترل شده نباشد، هرگز به اندام لاغری که می توانید، نمی رسید.