بر اساس فرهنگ لغت هنرهای رزمی، به حرکاتی از پیش تعیین شده مثل مشت، لگد و دفاع بر علیه یک یا چند مهاجم در موقعیت مبارزه را کاتا می نامند. "هیان" اولین کاتایی است که رزمی کار یاد خواهد گرفت. کاتای هیان حرکات محدودی دارد، به همین دلیل یادگیری آن آسان است. وقتی که رزمی کار به رده های بالاتری برسد کاتاهای پیشرفته تری مثل باسای دای و سی ان چین یاد خواهد گرفت. مهم نیست که مشغول یادگیری چه کاتایی هستید، مساله این است که در هنگام تمرین و اجرای کاتا عوامل بسیار مهمی وجود دارند که باید کاملاً رعایت شوند.
اولین چیزی که هنرآموز باید برای یادگیری کاتا یاد بگیرد الگوی آن کاتا می باشد. منظور از الگوی کاتا، شکل حرکات و توالی آن ها می باشد. هنرآموز باید کاتا را آنگونه که به او آموزش داده شده است قدم به قدم دنبال کند. هیچ انحرافی در این بین مجاز نبوده و دفاع ها، مشت ها و لگدها باید در مکان صحیح انجام شوند.
رزمی کار باید زاویه بدن خود را برای هر حرکتی که انجام می دهد به درستی تنظیم کند. اشتباهی که بیشتر رزمی کاران انجام می دهند همین حرکت در زاویه نادرست می باشد. یک روش خوب برای فهمیدن این مهم که آیا در زاویه صحیح حرکت میکنید یا نه این است که نقطه پایان کاتا را با نقطهای که کاتا را در آن شروع کردید مقایسه کنید. نقطه پایان کاتا نباید بیشتر از یک قدم با نقطه شروع آن فاصله داشته باشد. برای یادگیری الگوی کاتا باید آن را بارها و بارها تکرار کرد. بسیار مهم است که بدانیم برای موفق شدن در هنرهای رزمی احتیاج به تکرار، تکرار و تکرار داریم.
برای اینکه کاراته کا بتواند کاتاها را صحیح انجام دهد و برای انجام آنها انرژی داشته باشد باید بتواند تنفس خود را کنترل کند. باید بدانید که انجام دادن تنفس صحیح عاملی کلیدی برای کنترل انرژی بدن می باشد. کنترل صحیح انرژی بدن، تضمین میکند که کاراتهکا بتواند کاتا را به طور یکنواخت و با تکنیک های موثر تا آخر ادامه داده و تمام کند. اخیرا روانشناسها شروع کردهاند به آموزش تکنیکهای تنفسی به بیمارانشان. آنها معتقدند که تنفس صحیح تاثیر آرامبخش بر روی مغز و بدن دارد.
هنرآموز باید یاد بگیرد که از تنفس صحیح برای مقابله با موانعی مثل ترس، هیجان، پریشانی و اختلالات فیزیکی استفاده کند. همانطور که تنفس صحیح میتواند در یک موقعیت رقابت برای شخص مفیده بوده و به او کمک کند، تنفس نادرست تاثیر کاملا برعکسی دارد. هنگامی که تنفس تحت کنترل نباشد میزان اکسیژن و نیتروژن در خون تغییر خواهد کرد. این تغییر بر روی حالتهای ذهنی، احساسی و فیزیکی تاثیر گذار خواهد بود. بسیار مهم است که کاراتهکا قادر باشد که تنفس خود را کنترل کند و در نتیجه بتواند انرژی بدن را هنگام اجرای کاتا تحت کنترل خود داشته باشد.
کیای به فریادی گفته می شود که همزمان با خارج شده هوا از ریه ها انجام شده و سبب می شود که ضربه یا دفاعی که انجام می شود با حداکثر قدرت باشد. کیای باعث میشود که به قدرت تکنیک افزوده شود و میزان ضربه وارده به بدن را کاهش دهد و همچنین باعث تردید و درنگ حریف مقابل میگردد. در کیای، عمل بازدم با سرعت انجام میشود و همزمان فریاد بلندی که از ناحیه شکمی نشات میگیرد زده میشود و تمام عضلات بدن سفت می شوند.
در بخش های مختلفی از کاتا کیای انجام می شود. جهت اینکه بدانیم که در چه موقع و در کجای کاتا کیای بکشیم می توان در جواب گفت: در آغاز و یا پایان حرکت هر یک از حریفها در کاتا. به خاطر داشته باشید که این یک راهنمایی است و قانون نیست چرا که در کاتاهای پیشرفته تعداد بیشتری کیای نیز میتواند وجود داشته باشند.
به داستانی از نبرد بر ضد یا یا چند نفر بونکای کاتا گفته می شود. جهت اینکه بتوانیم بهترین استفاده را از کاتا ها داشته باشیم باید بفهمیم که در آن کاتا چه اتفاقی در حال روی دادن است. کلمه بونکای به معنی مفهوم شکل و فرم است. شکل و فرم به این مفهوم است که هنگام اجرای حرکات در فرم خود باید وضعیت و موقعیت صحیحی داشته باشید. داشتن موقعیت و وضعیت صحیح بدن نه تنها شامل اجرای تکنیکی صحیح از تکنیک های موجود در کاتا بلکه به این معنا نیز هست که باید بدن را در هنگام حرکت کردن در طول یک کاتا در زاویههای صحیح قرار دهید. دریافت فرم و شکل صحیح کاتا یکی از مشکلترین جنبههای یادگیری آن است و مستلزم این است که در هنگام اجرای کاتا، کاراتهکا بوسیله خود و دیگران مرتباکنترل و تصحیح شود.
مفهوم در کلمه بونکای به این معنی است که آنچه که در کاتا اتفاق میافتد باید به خوبی درک شود. چند مهاجم؟ چه تعداد حمله؟ چگونه حمله میکنند، با استفاده از چه تکنیکهایی حمله میکنند و از کجا حمله میکنند؟ مهاجمین در کدام داچی ایستادهاند؟ تکنیکهای خاتمه دهنده کدامها هستند؟ برای درک واقعی فرم و شکل، شاگرد نه تنها باید حرکات خود را بشناسد بلکه حرکات مهاجم را نیز باید به خوبی بداند. در این حالت است که کاراتهکا میتواند مهاجمین خود را مجسم کند و درک کامل از تکنیکهای کاتا داشته باشد و بداند که این تکنیکها چرا مؤثر واقع میشوند.
سفت و سخت بودن بیش از حد لازم در زمان اجرای کاتا باعث می شود که نیروی شما کم شود. کنترل میزان سفتی بدن یکی دیگر از جنبههای سازماندهی انرژی بدن است در یک کاتا، یک زمان صحیح برای سفت بودن و زمان مناسب و درست برای رهاسازی بدن وجود دارد. به عنوان مثال، هنگام مشت زدن، بازو و مشت سفت و سخت نیستند تا لحظهای که به هدف برخورد کنند. در هنگام کارکردن روی یک فرم، در صورتیکه رها و نرم باشید نه تنها نیروی شما افزایش مییابد بلکه حرکات را بسیار نرم، راحت و روان انجام دهید.