قوانین والیبال ساده، اما مدام در حال تغییرند و با توجه به سطح رقابت متفاوت هستند.
طول زمین 18 و عرض آن 9 متر می باشد، هر طرف تور 9 متر در 9 متر است (یعنی تور زمین را به قسمت 9 متری تقسیم می کند). خطی به عرض 5 سانتیمتر میان خطوط کناری برای سرویس زدن در خارج از محوطه جریمه کشیده شده است. هر توپی که در حین بازی با این خط تماس پیدا کند، داخل زمین محسوب می شود.
در والیبال هر تیم هم زمان شش بازیکن در زمین دارد. معمولا سه نفر در ردیف جلو و سه نفر در ردیف عقب قرار می گیرند. ردیف جلو به وسیله خط 3 متری که به آن "خط حمله" یا "خط سه متری" می گویند، از تور جدا می شود.این بخش فقط مختص بازیکنان ردیف جلو نیست، بلکه همه بازیکنان می توانند در این قسمت بازی کنند.
قانونی که برخلاف دیگر قوانین، ثابت است و تغییر نمی کند، این است که وقتی توپ در تصاحب تیمی باشد، این تیم حق نگه داشتن توپ را فقط تا سه تماس دارد. توالی ایده ال تماس ها، یک پاس، یک ست (ضربه) و یک حمله (آبشار) است. البته این اصطلاحات نیز در طول سال ها تغییر کرده اند و این مهارت ها به ترتیب ضربت، ست و اسپک (bumb، set و spike) نام داشتند.
هیچ بازیکنی نمی تواند دو مرتبه پیاپی توپ را لمس کند. نباید توپ در بالای تور گرفته یا تصاحب شود. دفاع در والیبال به عنوان بخشی از ضربه زدن به حساب نمی آید. هر بازی با یک سرویس شروع می شود. بازیکنی که سرویس می زند، در پشت خطی در عقب زمین که به آن خط پایان می گویند، قرار می گیرد و می تواند از جایی که دوست دارد سرویس بزند، به طوری نباید پایش خط مورد نظر را لمس کند و یا از این خط نیز (به طرف داخل زمین) عبور کند. اگر پاهای او از خط پایان بگذرد، خطای پا محسوب می شود و توپ به تیم مقابل تعلق می گیرد.
بازیکن سرویس زننده باید توپ را از تور عبور دهد. برخورد توپ با تور درسرویس خطا محسوب نمی شود. قبلا توپ هایی که در اثر سرویس با تور برخورد می کردند و به زمین خودی بر می گشتند (در زمین خودی می ماندند)، غیر مجاز محسوب می شد، اما اکنون مجاز است. این نوع سرویس ها را سرویس های خطا یا سرویس های بد می گویند.
پست های بازیکنان به صورت یک تا شش شماره گذاری شده است. بازیکنی را که در گوشه راست عقب زمین قرار می گیرد،سرویس زننده می گویند و این بازیکن بازی را با سرویس آغاز می کند، بعد در خلاف جهت عقربه های ساعت حرکت می کند. بقیه پست ها نیز به همین صورت می چرخند.
اگر به طور کامل در چرخش مهارت نداشته باشید، بخش بسیار گیج کننده ای خواهد بود. طبق قانون اصلی والیبال، سه بازیکن در ردیف جلو و سه بازیکن هم در ردیف عقب وجود دارد و هر بازیکن بلافاصله به پست بعدی می چرخد، مانند بازی کردن تنهایی. بازیکنی که در ردیف عقب است، نمی تواند به ردیف جلو و محوطه خط حمله یا خط 3 متری زمین آبشار بزند. آبشار را ضربه زدن و اسپک زدن (معمولا سومین ضربه یک تصاحب ) نیز می گویند. این قانون حاکی از آن است که مهاجمان قوی همیشه بر بازی تسلط ندارند. وقتی مهاجمان قوی در ردیف عقب هستند، می توانند توپ را فقط با ضربه سوم آبشار بزنند و مجاز نیستند به جلوی خط 3 متری پرش کنند.
برخلاف آنچه به نظر می رسد، پست هایی واقعی در والیبال وجود دارد و علی رغم چرخش ضروری، ممکن است یک بازیکن در هر بازی، در یک پست بازی کند. تنها نکته مهم این است که اگر شما تاحالا در پستی که می خواهید، بازی نکرده اید، باید منتظر باشید تا توپ با یک سرویس از تور عبور داده شود.
بسیاری تیم ها از روش دست به دست برای چرخش آسانتر استفاده می کنند، اما هیچ بازیکنی حق ندارد تا وقتی که توپ از تور رد نشده است، به پست دیگری چرخش کند.
امتیاز گیری نیز مانند دیگر قوانین والیبال تغییر کرده است. قبلا کسب امتیاز مستلزم سرویس بود و بازی تا 15 امتیاز ادامه داشت. مسابقات شامل 2 گیم از 3 گیم بود. اما اکنون قانون امتیازدهی در والیبال به روش رالی تغییر یافته است. در اصل، هر تیم هنگامی که تیم مقابل خطایی انجام دهد، امتیاز کسب می کند و تیمی که سرویس می زند یک امتیاز می گیرد. اکنون بسته به سطح رقابت، اکثر مسابقات به صورت 3 گیم از 5 گیم و حداکثر 25 امتیازی می باشد. هر تیم با اختلاف 2 امتیاز برنده خواهد شد. بازی تا وقتی که یک تیم با اختلاف 2 امتیاز از تیم مقابل برنده شود، ادامه خواهد داشت، حتی اگر امتیازات بیشتر از 25 باشد.
